Lucy Gayheart, roman van Willa Cather

Lucy Gayheart, roman van Willa Cather

Jaren terug heb ik, onbekend waar precies, het boek 'Lucy Gayheart' van Willa Cather gekocht. Ik had van Cather al 'My Antonia' gelezen, en ik wilde meer. De afgelopen paar dagen heb ik het, eindelijk, gelezen.

Verhaal

Lucy Gayheart is een jonge Amerikaanse vrouw, uit een klein stadje op de prairie, die in Chicago piano studeert. Zij wandelt voorbij het Institute of Art, oefent onder strenge leiding van haar Duitse leraar, en geeft les. Ondertussen woont zij in nogal shabby appartementen, met mede-studenten die ook al niet in goede doen zijn.

Variaties en ontwikkelingen

Tot zover is LG een variatie op The Song of the Lark, een veel eerder boek van Cather dat ik een paar weken terug las. De gelijkenissen zijn zo sterk, en de stijl die Cather nu hanteert zo uitgebeend en afstandelijk dat ik, in eerste instantie, aarzelde of ik het boek wel zou uitlezen. Waar ging dit heen?

Lucy Gayheart lijkt, bovendien, een nogal oppervlakkig persoon, heel wat minder aantrekkelijk dan Thea Kronborg uit het eerdere boek. Cather beschrijft haar in het begin als een zorgeloos meisje dat niet voldoende serieus van de muziek houdt om er echt in door te breken; maar ook als een vluchtig wezentje dat zo op haar eigen manier ook een kostbaar paradijsvogeltje is.

Bij het begeleiden van een oudere zanger, Georges Sebastian, valt Lucy voor de charmes van de zang, en ook wel van de performer. Tijdens een periode van enkele maanden groeien beide personen naar elkaar toe, totdat Sebastian Lucy de liefde verklaart. Hij benadert haar echter als een instantie van de jeugd, een melancholische herinnering, maar lijkt toch ook enige waarachtige affectie voor haar te koesteren. Dan vertrekt hij op een tournee naar Europa, en verdrinkt hij tijdens een boottochtje, door de dodelijke omhelzing van zijn (jaloerse) pianist die zich al door Lucy verdrongen zag. Maar Lucy had, eerder, het huwelijksaanzoek van haar oude jeugdvriend Harry Gordon afgewezen, en Harry had uit wraak snel een andere vrouw getrouwd. Nu had Lucy dus niemand meer.

Ineenstorting

Enige maanden later vinden we Lucy terug in haar dorp Haverford, in huis genomen door haar oudere zus Pauline. Haar pogingen om tot inhoudelijk zinvol contact met Harry Gordon te komen stuiten op het schild van zijn professionele stem; maar Harry blijft tot Lucy aangetrokken, vernemen we later.

Pas na het bezoeken van een uitvoering van een opera in het plaatselijk theater, en vooral na het horen van de liefdevolle voordracht door de sopraan van het gezelschap (een echo van Thea Kronborg?), herkrijgt Lucy de zin in het leven. Ze maakt plannen om terug naar Chicago te gaan en weer lessen te gaan nemen en geven. Door een onvoorzichtig schaatstochtje op onbetrouwbaar ijs verdrinkt Lucy echter.

Dan blijkt dat naast LG ook Harry Gordon een hoofdpersoon van het boek is. Cather legt uit hoe zijn spijt over een gemiste kans op een gelukkig leven met Lucy in elkaar zit: complex als zijn bezitter, moedig en krachtig gedragen. HG is een harde bankier, maar er schuilt in hem ook een vonkje gekte dat maakte dat hij in LG zijn perfecte evenknie herkende. Hij was zeker dat hij haar op het juiste moment, later, toch nog zou krijgen. Eerst zou zijn haar nog straffen voor haar afwijzing van zijn huwelijksaanzoek. Gemiste kans die niet terugkomt.

Harry zakt niet ineen maar hij is wel moe; hij herkent zijn plaats in de wereld als het dorp waar hij zijn teleurstellingen heeft leren dragen. Een coda van melancholische herinneringen aan zijn en Lucy's jeugd, geimpliceerd maar nauwelijks expliciet gemaakt, rondt het boek af.

Wat vind ik hiervan?

Lucy Gayheart is een boek van een schrijfster die, oud en vermoeid, min of meer indifferent terugkijkt op jeugd en vervoering maar de weemoedige herinnering aan de liefde die daarop kan groeien koestert. Een intens pessimistische blik op het leven: de herinnering aan een teleurstelling is 'home', het is de ostentatief sterke en gezonde Harry niet gegeven met Lucy gelukkig en, zo impliceert Cather, compleet te zijn. De stijl van de schrijfster is nu uitgebeend, teruggebracht tot heldere, eenvoudige zinnen. Structuur van het boek is hechter, krachtiger dan in het eerdere boek. LG wordt, naarmate de roman vordert, een steeds triester herinneringsverhaal, geen van de hoofdpersonen wordt een moment van triomf of een tweede kans gegund, de schrijfster lijkt mensen met optimistische plannen uit te lachen. Maar het is wel erg goed geschreven. Voor wie zich te vrolijk voelt kan dit een effectief medicijn zijn.